Қазақтың ұлттық ойындары

Сабақтың тақырыбы: Қазақтың ұлттық

ойындары

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік : Оқушыларға «Қазақтың ұлттық ойындары» туралы мәлімет беру;

тақырып бойынша білімдерін жүйеге келтіріп пысықтау, тиянақтау,грамматикалық

ұғымдарды сауатты әрі дұрыс қолдану дағдыларын қалыптастыру.Пәнге қызығушылығын

арттыру.

Дамытушылық : Оқушылардың ойлау,

есте сақтау , көру, қабілеттерін дамыту; ой түйіндеуге, шығармашылықпен жұмыс

істеуге жұмылдыру; мәтінді қазақ тілінде әңгімелеуге,ауызекі сөйлеуге

дағдыландыру, ой-өрісін кеңейту.

Тәрбиелік: Оқушылардың туған жерге,

Отанға деген сүйіспеншілігін арттыру, салауаттылыққа тәрбиелеу.

                                     Сабақтың

барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

     «Қазақтың ұлттық ойындарының»

суреттері көрсетіледі. Оқушылар қандай ойын түрлерін көргенін айтады.

     Қазақтың ұлттық ойындары бес түрге

бөлінеді. Олар : аңға байланысты, малға байланысты, түрлі заттармен ойналатын

,зеректікті , ептілікті және икемділікті қажет ететін, соңғы кезде қалыптасқан

ойындар.

Олардың негізгілерінің өзі жүзден астам. Бұл ойындардың көбісінің ежелден

қалыптасқан арнайы өлеңдері бар. Өлеңдер ойынның эстетикалық әсерін арттырып,

балалардың өлең-жырға деген ыстық ықыласын оятып, көңілін көтереді,

дүниетанымын арттырып,еңбекке баулиды, ширықтырып, шынықтырады.

      Ғалымдардың пайымдауынша,

ата-бабаларымыздан бізге жеткен ұлттық ойындарымыздың тарихы Қазақстан жерінде

б.з.б. бірінші мың жылдықта - ақ қалыптасқан.Олардың ішінде тоғызқұмалақ,

қуыршақ,асық ойындары Азия елдерінде тайпалық одақтар мен алғашқы мемлекеттерде

кеңінен тарады. Біздің қоғамымыздағы ұлттық ойындардың негізгі, шығу тегі

халқымыздың көшпелі дәстүрлі шаруашылық қарекеттерінен бастау алады. Бұлардың

көбісі мал шаруашылығына , аңшылыққа, жаугершілікке негізделген.

1-тапсырма.

Қыз қуу.

    Қазақтың ұлттық ойындарының ішіндегі

ең қызығы - қыз қуу. Қыз бен жігіт атқа мініп,бірін-бірі қуады. Қалған адамдар

қарап тұрады.Олар белгілі бір қашықтыққа шабады. Жігіт қызға жеті керек. Жігіт

қызға жетсе, қызды сүйеді. Ал егер жігіт қызға жетпесе, қыз жігітті қамшымен

соғады.

2-тапсырма.

Көп нүктенің орнына тиісті әріпті қойып жазыңдар.Осы сөздерді қатыстырып сөйлем

құраңдар.

Ақсүй...к, ас...қ, алтыба...ан, тоғызқ...малақ, көкп...р, жасы...ынбақ,қ...з

қуу, тең...е алу.

Сергіту сәті:

«Сақина тастау» ойыны. Айтылған бір буынға екінші буын жалғау керек. «Май» ,

«Біл».

Суреттер сыры.

Суретке қарап , ойын түрлерін ажыратып айтады.

Сабақты қорытындылау.

«Қазақтың ұлттық ойындары» туралы жазып келу.

Күні: 12.06.2017 жыл

«Көңілді старт» эстафеталық жарыс.
Мақсаты: Оқушыларды спорттық ойындарға бейімдеу, денсаулықтарын жақсарту, қызығушылықтарын арттыру. Оқушылардың адамгершілік, күш, ерік-жігер қасиеттерін және психологиялық процестер мен адамдық қасиеттерді дамыту. Дене шынықтыру жаттығулармен өз бетінше шұғылдануға, этикалық және эстетикалық тәрбие беру.
Көрнекілігі: Доп,кедергілер,шар,секірме,таяқша, тақырып жазылған плакат «Спорт-салауатты өмір серігі»
     «Көңілді старт» эстафеталық жарысқа қош келдіңіздер!
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауында айтылғандай «Салауатты өмір салтын ұстау қазіргі таңда өзекті мәселелердің бірі болып отыр»
      Денсаулық-баға жетпейтін жалғыз ғана асыл дүние. Денсаулық адам өміріндегі ең жоғары бағалы дүние болғандықтан, әр адам баласы өз денсаулығына көңіл бөле қарау қажет.Бүгінгі өткізгелі отырған «Көңілді старт» сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер.

Шарттары: 
1. Таныстыру кезеңі. (топтың атын таныстыру керек)
2. «Кім жылдам?» кезеңі. (Скакалкамен секіру). 
3. «Пингвин» кезеңі
Бірінші оқушы қаппен қосаяқтап секіріп , межеге барады, қапты қолына ұстап әкеліп, келесі оқушы екі аяқтың арасына допты қысып межеге барып кері қайтады.

4. «Кім шапшаң»кезеңі
Әр команданың алдына бос банка қойылады, команда мүшелері крушкамен суды тасып банкаға құйыды, кімнің қаншалықты көп су құйғанын сызғышпен өлшенеді (барлығы да уақытпен)
5. «Тұсау кесу» кезеңі
6. «Арқан тарту» кезеңі
7. «Доп беру» кезеңі.(Мұнда оқушылар бір біріне допты түсіріп алмай беруі тиіс.)
Команда мүшелері бірінің артынан бірі жіппен байланады, олар бірге адымдап құламай, межеге жетіп кері қайтулары тиіс.

8. Кім бірінші? сайысы
(оқушылар қаппен секіріп келіп берілген есепті асықпай дұрыстап шығару қажет)
100+200+300=
100+200+300=
100+200+30=
100+200+30 =
100+200+300+200=
100+200+300+200=
Қорытынды сөз. Марапаттау рәсімі.
Жүлделеріңіз құтты болсын! Ізгі ниет,жақсы өнеге тозбасы

«Жігіт сұлтаны» сайысы

Тәрбиеші:

 Қайырлы күн, құрметті ұстаздар, оқушылар!

Асыл тастан, өнер жастан шығады деп дарынды,

Халық айтса, халық сөзі, әрқашанда нанымды.

Сол өнердің жолын қуған «Жігіт сұлтаны» сайысына қатысатын жігіттердің

жолы ақ болсын, жүлделі орынға ие болсын деп сайысымызды ашық деп

жариялаймыз.

     Бүгінгі сайысымызда жігіттер өз

өнерлерін көрсетіп қана қоймай, салт - дәстүрімізді, онымен бірге өз

білімдерін, шеберліктерін көрсетеді.

Ата жолын жалғамақ,

Ел дәстүрін қолдамақ

Ел намысын қорғамақ.

Жігіттер шықсын ортаға,

Бүгін сұлтан атанбақ.

Құрметті көрермен қауым қол соғып, қошеметтеп жігіттерді ортаға шақырайық.

Тәрбиеші: Байқауымызды бастамас бұрын

әділқазылар алқасын сайлап алайық.

Тәрбиеші: Жігіттер келіп жетті танысуға,

Бойындағы бар дарынды дамытуға

Қорықпастан сахнаға келіп жетті

Әдеппен сіздерменен танысуға

Жігіттеріміз өздерін таныстырып өтсін.

Ал әділқазылар алқасы берген бағаларын айтып өтсін.

Тәрбиеші: Ат өнері білінбес,

Бәйгеге түсіп жарыспай

Ер өнері білінбес,

Қоян - қолтық алыспай.

Сайысымыздың келесі түрі «Қол өнері» жігіттеріміз өздерінің қолдан жасаған

бұйымдарын әділқазыларға әкеліп тапсырсын.

Әділқазылар алқасы өз бағаларын айтады.

Тәрбиеші: «Талапты ерге нұр жауар» Ол үшін

сөзді тыңдай біліп,

сөздерді ойға тоқу керек.

Сайысымыздың келесі түрі «Салт - дәстүр» бойынша сұрақтарға жауап беру

Салт - дәстүр бойынша сұрақтар:

1. Жеті атаңызды атаңыз

2. Жеті қазынаға нелер жатады?

3. Үш ұғымына байланысты

Үш жүз, үш арсыз, үш дауасызды атап беріңіз

4. Бес асыл істі атаңыз, бес дұшпанға не жатады?

5. Қазақтың қандай ұлттық ойындарын білесіз?

6. Ер қаруы бес қаруды атаңыз?

Тәрбиеші:

Сайысымыздың келесі түрі «Мақал – мәтелдің жалғасын тап»

Қазақ шешен халық. Халықтың шешендік дәстүрін жалғастыру әрбір перзенттің міндеті.

1. Ағайын алтау, ана......(біреу)

2. Ағайынның алтын сарайынан...........(анаңның жыртық лашығы артық)

3. Ана сүтін ақтамағанды...........(ешкім жақтамайды)

4. Анаңды Меккеге үш рет арқалап апарсаң да................(қарызынан

құтылмайсың)

5. Отанға опасыздық еткенің өз түбіңе жеткенің

6. Кісі елінде сұлтан болғанша.............(өз еліңде ұлтан бол)

7. Отан үшін күрес..............(елге тиген үлес)

8. Ер жігіт үйде туып,.................(түзде өлер)

Тәрбиеші:

Сайысымыздың келесі түрі « Спорт түрлерінен сайыс»

Кір тасын көтеру, қол күрестіру

Тәрбиеші:

Достарым, түсініңдер сөздің нарқын,

Әр кезде бола берсін жүздер жарқын.

Мәңгілік жоғарылап жұлдыздарың,

Бақытқа бөлеңдерші қазақ халқын.

«Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар шығады» демекші бүгінгі сайысымызда аяқталып

келеді.

Енді сөз кезегін әділ қазыларға

берейік.